Kruidentuin Actueel
24.07.2021 Bergthee
De zomervakantie is al een tijdje geleden begonnen maar toch waren we vandaag met z'n zessen. En hoewel het nu nog niet echt de tijd is om je met de kerstdagen bezig te houden moeten we er wel even aan denken als we de Bergthee (Gaultheria procumbens) zien bloeien.
Potplantje
Uit de kleine lichtroze bloemetjes, die maar enkele millimeter groot zijn, vormen zich in de komende maanden prachtig mooie circa 1 centimeter grote rode glimmende bessen. In combinatie met de mooie groen blijvende blaadjes wordt het daardoor veel als potplantje verkocht tijdens de winterse feestdagen. Een tamelijk gewoon en algemeen bekend plantje dus.
Naam Toch heeft Bergthee een aantal bijzonderheden. Allereerst de verklaring van de naam: Gaultheria is vernoemd naar Dr. Hugues Jean Francois Gaultier (1708-1756). Als dank voor zijn hulp en ondersteuning aan de Zweeds natuuronderzoeker Peter Kalm, een leerling van Carl Linnaeus, tijdens een expeditie in Québec, werd Gaultier vernoemd in de wetenschappelijke naam van dit plantengeslacht. Hugeus Jean Gaultier was een Franse arts die in 1742 van Parijs naar Québec, wat destijds nog Nieuw-Frankrijk heette, vertrok. Hij ging daar als koninklijk geneesheer aan de slag en was ook een verdienstelijke amateurbotanicus. Hij stelde vast dat de oorspronkelijk bewoners van Noord-Amerika de bladeren van Bergthee, waar het Wintergreen wordt genoemd, kauwden om zo koorts te verlagen en pijn te verlichten.
Geurstof De fijngewreven blaadjes van bergthee geven een sterke frisse mentholachtige geur af. Dit wordt veroorzaakt door de essentiële olie dat methylsalicylaat heet, maar ook wel Wintergreen oil wordt genoemd. Naaldbomen maken deze geurstof ook aan en veroorzaken de typische muntachtige geur die je ruikt als je in het bos wandelt. Methylsalicytaat lijkt erg veel op Aspirine, waardoor de pijnstillende werking ervan verklaard wordt. Oorspronkelijk werd de olie uit de bladeren geëxtraheerd door ze een nacht in warm water te weken en vervolgens met waterstoom te destilleren. Het rendement is echter erg laag; honderd kilo bladeren geven maximaal twee liter essentiële olie. Het wordt daarom tegenwoordig vooral synthetisch geproduceerd.
Tijgerbalsem Wintergreen oil wordt niet alleen toegepast als geur- en smaakstof, in kauwgom, pepermuntjes en andere voedingsmiddelen, maar ook in diep verwarmende smeersels zoals bijvoorbeeld Tijgerbalsem om gewrichts- en spierpijn te behandelen. Ook wordt het toegevoegd aan mondwater. De parfumindustrie verwerkt de aromatische olie als grondstof voor parfums.
Thee De Nederlandse naam heeft het te danken aan het feit dat er vroeger in de volksgeneeskunde van de bladeren een thee werd gemaakt die slijmoplossend, urinedrijvend en ontstekingsremmend zou werken.
Nico Rookmaker
» Bekijk de Kruidentuin op de 3D-plattegrond
» Alle blogbijdragen van dit jaar » Breng een bezoek aan het museum
Meer artikelen Kruidentuin ActueelRubriek Nico Rookmaker Coördinator Kruidentuinlieden
Boslaan 3-5, Ter Apel [NL] Tel. +31 [0]599 581370 info@kloosterterapel.nl privacy | cookies | links | contact | mobiel
Boslaan 3-5
Postbus 139
NL-9560 AC Ter Apel
Tel. +31 [0]599 581370
Fax. +31 [0]599 587140
www.kloosterterapel.nl
info@kloosterterapel.nl