Homepage / Actueel / Kruidentuin Actueel / Archief / Gezegende distel

Kruidentuin Actueel
06.08.2022  
Gezegende distel

Het is vakantietijd waardoor de tuingroep vandaag niet zo groot was, maar er was gelukkig ook niet heel veel onkruid om te wieden. De vier hoeken van de tuin worden door de beregening niet bereikt waardoor het daar nu erg droog is. Daarom hebben we op die plekken droogteminnende kruiden geplant. Zoals bijvoorbeeld de Gezegende distel (Cnicus benedictus).

Gezegende distel

Gezegende distel

Stekelig De Gezegende distel is een eenjarige plant die 60 centimeter hoog wordt. Het heeft leerachtige, harige bladeren, met kleine stekels aan de randen. Het bloeit midden in de zomer tot de vroege herfst met relatief kleine gele bloemen die omgeven zijn door talrijke stekelige schutbladen. Het verste blad heeft een sterke bittere smaak. De stof die hiervoor verantwoordelijk is, cnicine, werd in 1837 door de Franse apotheker en chemicus Claude-Adolphe Nativelle (1812-1889) geïsoleerd.

Ziekten en kwalen De plant heet overigens niet voor niks gezegend. Al sinds het begin van onze jaartelling wordt het bij een lange reeks van ziekten en kwalen ingezet. Vergiftiging, de pest, besmettelijke koortsen, diabetes mellitus, kanker, longziekten, zenuwziekten, maag- en darmproblemen, waterzucht, zwarte pest en nog vele andere ziekten werden met de Gezegende distel behandeld. Bij kwalen aan het spijsverterings­kanaal werd het gedroogde kruid toegevoegd aan theemengsels waarmee de eetlust werd opgewekt, de spijsvertering bevorderd en de stoelgang verbeterd. Tot in de 20e eeuw werd een extract van de plant, 'extractum cardui benedicti', als maag­versterkend middel gebruikt. Tegenwoordig wordt in Canada de Gezegende distel in combinatie met Fenegriek gebruikt om lactatie te bevorderen. Beide planten werken als galactogoog; het bevordert de moedermelk­productie bij moeders.

In kruidenboeken Gezegende distel behoort tot een van de meest beschreven kruiden in oude kruidenboeken. Galenus (131-216) schreef dat het verstopte organen opent en urineafvoer stimuleert. Lonitzer (1528-1586) roemde de spijs­verterings­bevordende werking. Mrs. M. Grieve schreef in haar 'A Modern Herbal' uit 1931 kort en krachtig: 'The leaves, dried an powdered, are good for worms'. Blöte-Obbes schreef in 1941 dat de plant volgens de oude Grieken een geweldige kracht had tegen alles dat slecht was. Tenslotte slechts enkele van een hele lange lijst van toepassingen die Rembertus Dodonaeus noemt in zijn Cruyde boeck (1554):

"Cardobenedictus is spijse oft dranck inghenomen verdrijft die groote pijne ende swijmelinge in dat hooft, sterckt die memorie, ende es seer goet tsegen die doofheyt gebruyckt.

Cardobenedictus in wijn ghesoden ende al werm ghedroncken, gheneest dat crimpsel van den buyck, doet sweeten, die urine lossen ende dat graveel rijsen. Ende verweckt die natuerlijcke cranckheyt van den vrouwen.

Die selve wijn daer Cardobenedictus in ghesoden es, suyvert die vervuylde maghe ende es goet tseghen die vierdedaechse cortse ghedroncken."

Nico Rookmaker

Bronnen:
wikipedia.org
mens-en-gezondheid.nl

» Alle blogbijdragen van dit jaar » Breng een bezoek aan het museum

Meer artikelen Kruidentuin ActueelRubriek Nico Rookmaker
Coördinator Kruidentuinlieden
2024 © Museum Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5, Ter Apel [NL]   Tel. +31 [0]599 581370   info@kloosterterapel.nl
Twitter Facebook Instagram
privacy  |  cookies  |  links  |  contact  |  mobiel
Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5
Postbus 139
NL-9560 AC Ter Apel
Tel. +31 [0]599 581370
Fax. +31 [0]599 587140
www.kloosterterapel.nl
info@kloosterterapel.nl