Homepage / Actueel / Kruidentuin Actueel / Archief / Groot Hoefblad

Kruidentuin Actueel
06.04.2019  
Groot Hoefblad

Vandaag was het prachtig tuinweer. Met z’n zessen hebben we veel kunnen doen. Bijna alle vakken zijn nu zo goed als mos- en onkruidvrij. Hoewel er nu meer dan 200 soorten in de tuin staan en daarmee eigenlijk genoeg, kon ik het toch niet laten om er nog 2 aan toe te voegen. Bergvenkel (Meum athamanticum) en Groot Hoefblad (Petasites hybridus).

Vrouwelijke bloem van Groot Hoefblad

Al eind februari/begin maart verschijnen de indrukwekkende bloemen van het Groot Hoefblad. Het is tweehuizig; dat wil zeggen dat de mannelijke en vrouwelijke bloemen aan verschillende planten groeien. Er zijn dus zowel mannelijke als vrouwelijke planten van de soort. Aanvankelijk dacht men dat dit twee verschillende soorten waren en kreeg de mannelijke plant de naam Tussilago petasites en de vrouwelijke Tussilago hybrida. Later kwam men tot het inzicht dat het één soort betrof en kreeg het de naam Petasites hybridus.

Stinkblad Petasites komt van het Griekse woord voor een breedgerande hoed; Petasos. Dit verwijst naar het grote blad (soms tot 90 cm breed). In het Gronings wordt het ook wel Stinkblad genoemd vanwege de onaangename geur van de plant als het gekneusd wordt. De Engelsen noemen het Butterbur. Dit komt omdat men vroeger, toen er nog geen koelkasten waren, de boter in de bladeren van Groot Hoefblad verpakte om het langer goed te houden.

Pestwortel Medicinaal werd Groot Hoefblad vroeger vooral gebruikt tegen de pest. Het werd daarom ook wel Pestwortel genoemd. Door de bladeren op de pestbulten te leggen zou men van de ‘zwarte dood’ kunnen genezen. Dit was helaas niet het geval, maar toch was deze gedachten was zo gek nog niet omdat de bladeren ontsmettende en wondhelende stoffen bevatten. Later werd Groot Hoefblad vooral tegen hoest en ontstekingen van de luchtwegen gebruikt. Een thee van de gedroogde bladeren en bloemen zou een verlichtende werking hebben op geïrriteerde bronchiën en een afkooksel van de wortel zou werkzaam zijn bij jicht, ademnood en koorts. In de diergeneeskunde werd de wortel ook wel toegepast bij paarden die aan ingewandswormen leden en bij de bestrijding van schapenschurft.

Migraine Tegenwoordig wordt Groot Hoefblad nog steeds gebruikt, maar dan om zijn pijnstillende werking en als kramp oplossend middel voor de maag. Uit een Amerikaans onderzoek (*) uit 2004 is ook gebleken dat een wortelextract een gunstige werking heeft bij de behandeling van Migraine.

Omdat het destijds vooral werd gebruikt bij de bestrijding van de Pest wordt het Groot Hoefblad door Rembertus Dodonaeus in zijn Cruyde boeck uit 1554 Pestilentie genoemd:

"Pestilentie wortel ghedroocht,
ghepoedert en met wijn ghedroncken
es een seer costelijcke medecijne teghen die pestilentie
ende pestilentiale cortsen, want zy doet mensche zweeten,
ende daer duer drijft zy alle fenijn en quaet vier vander herten."

Nico Rookmaker

*: Petasites hybridus root (butterbur) is an effective preventive treatment for migraine R. B. Lipton, H. Göbel, K. M. Einhäupl, K. Wilks, A. Mauskop Neurology Dec 2004, 63 (12) 2240-2244

» Bekijk de Kruidentuin op de 3D-plattegrond

» Alle blogbijdragen van dit jaar » Breng een bezoek aan het museum

Meer artikelen Kruidentuin ActueelRubriek Nico Rookmaker
Coördinator Kruidentuinlieden
2024 © Museum Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5, Ter Apel [NL]   Tel. +31 [0]599 581370   info@kloosterterapel.nl
Twitter Facebook Instagram
privacy  |  cookies  |  links  |  contact  |  mobiel
Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5
Postbus 139
NL-9560 AC Ter Apel
Tel. +31 [0]599 581370
Fax. +31 [0]599 587140
www.kloosterterapel.nl
info@kloosterterapel.nl