Homepage / Actueel / Kruidentuin Actueel / Archief / Over Eenbes en Longkruid

14.04.2012   Over Eenbes en Longkruid

Vandaag bleek dat de Eenbes (Paris quadrifolia) met z’n eerste bladeren uit de grond steekt. Het is een laagblijvende plant die het beste op een schaduwrijk plekje groeit.
De Nederlandse naam is eenvoudig te verklaren; per plantstengel ontwikkelt zich slechts één bes. De Latijnse naam wordt als volg verklaard: Quadrifolia omdat alle delen van de plant viertallig zijn en de naam Paris verwijst naar de Trojaanse koningszoon Paris. Hij was de zoon van Priamus en Hecabe, werd te vondeling gelegd en door een herder opgevoed. Als knaap viel hij op door zijn schoonheid en werd weer door zijn vader aangenomen.
Op de bruiloft van Peleus en Thetis wierp Eris, de godin van de tweedracht, een appel met het opschrift ‘voor de mooiste’ tussen de feestvierders. Paris was de man die de twistappel of Erisappel moest toekennen aan de schoonste der godinnen, dit waren Hera, Afrodite of Athene. Hij gaf de appel aan Afrodite omdat zij hem de mooiste vrouw ter wereld beloofde. Hierop schaakte hij Helena, wat de aanleiding werd tot de Trojaanse oorlog. Dit verhaal komen we tegen in deze plant. De rijpe bes van deze plant zou de twistappel zijn, de vier bladeren zijn de drie godinnen en Paris zelf.
De plant wordt in de homeopathie gebruikt. Vroeger werd de plant tegen besmettelijke ziekten gebruikt (pestbes).

Omdat het longkruid in de tuin niet de typische vlekken had, waarschijnlijk was het Pulmonaria angustifolia), hebben we hem vervangen door de juiste die wel duidelijke vlekken heeft. Pulmonaria officinalis is een van de vroegste bloeiers in de tuin. In maart toont het al zijn paars/roze bloemen. Het is een bodembedekker die het goed in de schaduw doet een zeer slakkenbestendig is. Pulmonaria komt van Pulmo en betekent long. In de signatuurleer werden de gevlekte bladeren geassocieerd met de longen, dus moest het blad wel goed zijn tegen longziekten. De plant bevat saponinen en looistoffen, die slijm oplossen en een verzachtende werking op de slijmvliezen hebben. Een afkooksel van 5 gram op een kwart liter water werd met suiker of honing verzoet en bij ziekte van de luchtwegen gebruikt. Er kan ook een ‘longenthee’ van gemaakt worden, bijvoorbeeld met 30 gram weegbree, 30 gram Heemst, 30 gram longkruid en 30 gram zoethout. Jonge blaadjes kunnen worden toegevoegd aan salades en soepen. Het wordt ook gebruikt bij de bereiding van vermout.
Longkruid werd eveneens bij wondgenezing toegepast. Een kompres van het afkooksel van de wortel en het onderste blad werd gebruikt om wondheling te bespoedigen.

Nico Rookmaker

» Bekijk de Kruidentuin op de 3D-plattegrond

2024 © Museum Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5, Ter Apel [NL]   Tel. +31 [0]599 581370   info@kloosterterapel.nl
Twitter Facebook Instagram
privacy  |  cookies  |  links  |  contact  |  mobiel
Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5
Postbus 139
NL-9560 AC Ter Apel
Tel. +31 [0]599 581370
Fax. +31 [0]599 587140
www.kloosterterapel.nl
info@kloosterterapel.nl