Kruidentuin Actueel

» Voorpagina » Archief Terug naar archief

11.05.2013 Koningsvaren en Zwarte Nieswortel

Hoewel regen was voorspeld hebben we vandaag met 4 personen heerlijk - droog - in de tuin kunnen werken. Rond deze tijd van het jaar is het altijd weer een verrassing welke kruidenzaden spontaan gaat kiemen. Sommige kruiden doen dat trouw in het voorjaar. Komkommerkruid (Borago officinalis), de Grote Purperen Weegbree (Plantago major rubrifolia) en Vingerhoedskruid (Digitalis purpurea) kiemen soms met duizenden tegelijk. Terwijl anderen wat zuiniger zijn en altijd met enige spanning door ons opgewacht worden. De Doornappel (Datura stramoniumen) de Theunisbloem (Oenothera biennis) zijn hier voorbeelden van. Maar elk jaar komen er toch weer een paar op, die vervolgens door ons gekoesterd en vertroeteld worden. Gelukkig zijn de meeste kruiden in de tuin vaste planten en sommige daarvan komen elk jaar werkelijk spectaculair uit de grond tevoorschijn.

Neem nou bijvoorbeeld de Koningsvaren (Osmunda regalis). Deze enorme, prachtige varen wikkelt zijn bladeren in het voorjaar voorzicht af om vervolgens uit te groeien tot een plant van tot wel 2 m hoog. De Koningsvaren groeit langzaam en kan meer dan een eeuw oud worden. Rembert Dodoens, de Vlaamse kruidendeskundige schreef in de 16e eeuw in zijn beroemde Cruydt Boeck: ‘Men houdt de wortel van deze varen voor zeer nuttig (en vooral het middelste er van wat voor het beste en aller krachtigste van die gehouden wordt) en niet alleen om alle wonden, kwade zeren en kwetsingen te genezen, maar ook om te helpen al diegene die gescheurd zijn, enig lid geslagen, geblutst, gekrakt, verstuikt of door een hoge val ontsteld hebben’.

Een andere plant die van een spectaculaire start houdt is de Zwarte Nieswortel (veratrum nigrum). Deze plant komt met grote generfde bladeren uit de grond. Voordat hij bloeit moeten we echter nog even wachten, 6 á 7 jaar. Maar dit is het wachten meer dan waard, want ook zijn bloei is heel bijzonder. Volgens Mathias de Lobel, een tijdgenoot van Dodoens, ‘geneest de wortel de weekheid van de maag, verkrompen leden, en krom gaande mensen, verouderde hoest, hete blaren en weerkerende pijnen van de buik. Witte nieswortel verdrijft die zucht Tetanus genoemd wordt, dat is de zucht die zenuwen van de mensen tezamen trekt en geneest de kromheid van de hals en de beving van de lede’.

Er is overigens ook een Witte Nieswortel (Veratrum album).

Nico Rookmaker

» Bekijk de Kruidentuin op de 3D-plattegrond

Meer artikelen Kruidentuin ActueelRubriek Nico Rookmaker
Coördinator Kruidentuinlieden

Service

Print deze pagina Stuur een e-mail Terug naar archief