Kruidentuin Actueel
31.03.2018 Speenkruid
Nadat het eerder deze maand nog te koud was en we de eerste tuindag hebben moeten afblazen konden we vandaag dan eindelijk weer de wei in. Na een lange winter lijkt het dan toch weer voorjaar te worden. Een aantal koukleumen in de tuin, bijvoorbeeld de Tijm (Thymus vulgasis) en de Artisjok (Cynara scolymus) lijken de vrieskou helaas niet te hebben overleefd, anderen staan nu alweer vrolijk te bloeien alsof het geen winter geweest is.
Neem nou het Speenkruid (Ficaria verna). Met mooie kwetsbare glanzend gele kroonbladeren staat het alweer in het
voorjaarszonnetje te schitteren. Speenkruid is een laagblijvend plantje dat behoorlijk kan gaan woekeren. Het vormt kleine
wortelknolletjes die op een vijg lijken. De Latijnse naam Ficaria (Ficus = vijg) verwijst hiernaar.
Wortelknolletjes en broedbolletjes Verna betekent van de lente. Speenkruid dankt zijn Nederlandse naam aan de vorm van de wortelknolletjes die dienen voor de opslag van reservevoedsel. Deze wortelknolletjes hebben de vorm van de spenen van een koe en werden daarom in de signatuurleer ook wel voorgeschreven bij de ontsteking van de koeienuiers. Na de bloei vormt het Speenkruid in de bladoksel zogenaamde broedbolletjes. Deze zijn ongeveer zo groot als een graankorrel en worden door de regen verspreid.
Tegen scheurbuik
De jonge bladeren van Speenkruid zijn rijk aan vitamine C en dienden vroeger als bron van vitamine C. Het was daarmee een middel tegen scheurbuik.
Het wordt daarom in Duitsland ook wel Scharbockskraut genoemd.
Licht toxisch, maar eetbaar Alle delen van de plant zijn, vooral na de bloei, licht toxisch. Door koken, of drogen worden de giftige stoffen grotendeels afgebroken. Het jonge blad is vers eetbaar in salades, omdat het nog maar weinig toxische stoffen bevat. Het blad met de stengeltjes is geblancheerd eetbaar als spinazie. Ook de knolletjes zijn na koken, of bakken eetbaar.
Ontstekingsremmende werking Medicinaal werd speenkruid o.a. gebruikt tegen reuma, zweren en aambeien. Verder werd het door zijn samentrekkende en ontstekingsremmende werking toegepast bij wondheling. Het zou eetlustopwekkend werken en ook helpen bij problemen met de lever en de galblaas.
Rembertus Dodonaeus noemde Speenkruid cleyn Gouwe, en schreef erover in zijn Cruyde boeck:
" Die cleyn Gouwe ghestooten en op verswooren oft andere quade naghelen gheleyt, doet die quade uytvallen, ende andere goede wassen, ende met urine oft wijn ghestooten, ende sonderlinghe die wortelen, verdrijven ende ghenesen die speenen daer op gheleyt, dijsghelijck werck doet oock dat sap met wijn oft urine duer ghedaen, die speenen daer mede ghewasschen. Dit cruyt in wijn ghesoden ende daer mede ghegorghelt, doet veel taye fluymen wt den hoofde comen ende wtspouwen. Tsap van der wortele met huenich vermenght ende in die nuese ghedaen, doet oock veel vochticheyt wt den hoofde rijsen, ende onstopt den nuese als zy verstopt es."
Nico Rookmaker
» Bekijk de Kruidentuin op de 3D-plattegrond
» Alle blogbijdragen van dit jaar » Breng een bezoek aan het museum
Meer artikelen Kruidentuin ActueelRubriek Nico Rookmaker Coördinator Kruidentuinlieden
Boslaan 3-5, Ter Apel [NL] Tel. +31 [0]599 581370 info@kloosterterapel.nl privacy | cookies | links | contact | mobiel
Boslaan 3-5
Postbus 139
NL-9560 AC Ter Apel
Tel. +31 [0]599 581370
Fax. +31 [0]599 587140
www.kloosterterapel.nl
info@kloosterterapel.nl