Homepage / Actueel / Kruidentuin Actueel / Archief / Heiligenbloem

Kruidentuin Actueel
24.09.2022  
Heiligenbloem

Ondanks een start in een miezerige regen en een wel heel lage opkomst hebben we vandaag toch weer een mooie tuinochtend gehad. Veel kruiden verkleuren in deze tijd van het jaar van groen via geel en oranje naar bruin en vertonen daarmee het hele spectrum van de bekende herfstkleuren. Zo niet de heiligenbloem (Santolina chamaecyparissus); die heeft het hele jaar door (dus ook in de winter) dezelfde mat groengrijze kleur.

Heiligenbloem

De heiligenbloem wordt ook wel cipressenkruid genoemd en heeft viltige, behaarde piepkleine blaadjes. Het is afkomstig uit het westelijke Middellandse zeegebied, wordt maximaal 50 centimeter hoog en bloeit in de maanden juli en augustus met kleine gele bolvormige bloemetjes.

Aroma Het heeft een sterk doordringend balsamachtig aroma en wordt daarom vaak in gedroogde vorm gebruikt in potpourri's. Voor de parfumindustrie wordt er uit de zaden en bloeiende toppen door middel van stoomdestillatie een lichtgele vloeistof met een kruidige bijtende geur gewonnen. De opbrengst is slechts 0,1%, dat wil zeggen uit 1000 kilo materiaal komt slechts 1 liter essence. In de cosmetica wordt het gebruikt als een tonicum: een versterkend middel voor de huid.

Keuken In de keuken wordt het toegevoegd aan sauzen en bouillons. Het blad kan in een licht zure marinade een mediterraan tintje geven dat aan olijven doet denken.

Medicijn Medicinaal werd het al in de klassieke Griekse tijd gebruikt bij menstruatieproblemen en bij de behandeling van reuma en pijnlijke gewrichten. Verder zou het de spijsvertering bevorderen, darmkrampen verhelpen en darmwormen verdrijven.

Vanaf de 16de eeuw wordt het veelal toegepast in een zalf bij de behandeling van huidirritatie en jeuk van insectenbeten en van wratten. Bloem- en bladwater werd gebruikt tegen schurft en ringworm. Sinds de oudheid worden takjes van de heiligenbloem in kasten gehangen om motten te weren uit de kleding, beddengoed en linnengoed, maar ook uit tapijten en boeken.

Onder het motto 'baat het niet dan schaadt het niet' wordt het soms ook gebruikt om kaalheid te voorkomen. Hiertoe de haren dagelijks wassen met een afkooksel van 50 gr bloemen op 1 liter water!

Nicholas Culpeper Nicholas Culpeper (1616-1654) schreef in zijn 'Complete Herbal':

"It resists poison, putrefaction, and heals the biting of venomous beasts: A dram of the powder of the dried leaves taken every morning fasting, stops the running of the reins in men, and whites in women. The seed beaten into powder, and taken as worm-seed, kills the worms, not only in children, but also in people of riper years; the like doth the herb itself, being steeped in milk, and the milk drank; the body bathed with the decoction of it, helps scabs and itch."

Nico Rookmaker

» Alle blogbijdragen van dit jaar » Breng een bezoek aan het museum

Meer artikelen Kruidentuin ActueelRubriek Nico Rookmaker
Coördinator Kruidentuinlieden
2024 © Museum Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5, Ter Apel [NL]   Tel. +31 [0]599 581370   info@kloosterterapel.nl
Twitter Facebook Instagram
privacy  |  cookies  |  links  |  contact  |  mobiel
Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5
Postbus 139
NL-9560 AC Ter Apel
Tel. +31 [0]599 581370
Fax. +31 [0]599 587140
www.kloosterterapel.nl
info@kloosterterapel.nl