Homepage / Actueel / Kruidentuin Actueel / Archief / Boerenwormkruid

22.07.2017   Boerenwormkruid

Vandaag was het weer bijzonder wisselvallig. Het begon met een heftige regenbui, maar later scheen er toch weer een heerlijk zonnetje. De Nederlandse zomer in een ochtend samengevat. De tuingroep is met een nieuwe vrijwilliger uitgebreid. Isabelle van Brederode. Ze is een enthousiaste kruidenliefhebber en een prima versterking van de tuingroep.

Tanacetum vulgare In juli begint het Boerenwormkruid (Tanacetum vulgare) altijd prachtig geel te bloeien. De geslachtsnaam "Tanacetum" is vermoedelijk afgeleid van het Griekse woord "athanasia" dat onsterfelijk betekent. Dit slaat waarschijnlijk op het feit dat de bloemen niet makkelijk verwelken en het kruid lang zijn geur behoudt.

Thujon De Nederlandse naam verwijst naar de toepassing bij het bestrijden van wormen. Het bevat thujon. Dit is een giftige stof waarmee spoel- en lintwormen werden bestreden. Vanwege de bittere smaak werden vroeger de jonge bloemknoppen in eierkoeken verwerkt die men aan kinderen gaf om zo de darmparasieten te bestrijden. Ook werd het kruid toegepast bij de bestrijding van vlooien, mieren en andere insecten.

Masker pestartsen In de Middeleeuwen werd het tijdens de pestepidemieën op een speciale manier toegepast. Men wist destijds nog niet wat deze ziekte, de zwarte dood, veroorzaakte, maar wist wel dat er 'iets' (miasmata) in de lucht was dat de ziekte veroorzaakte. Miasmata kon men herkennen aan de stank. Men meende door het verspreiden van aangename geuren dat niet alleen de stank, maar ook de ziekte uit de lucht verdreven konden worden. De pestartsen droegen daarom destijds speciale kledij met een snavelvormig masker. De snavel werden gevuld met jeneverbessen en boerenwormkruid die een aroma verspreidden die pestbesmetting tegenhielden. Overigens heeft de pest ook huisgehouden in Scharmer, het dochterklooster van het Klooster Ter Apel. Alle bewoners van dit kruisherenklooster overleden in 1494 aan de pest.

Kruidenwis Boerenwormkruid is ook een van de bloemen die onderdeel vormen van een zogenaamde kruidenwis. Dit is een boeket van zeven of negen kruiden dat op een centrale plaats in huis werd opgehangen en bescherming gaf tegen blikseminslag, vuur, ongelukken en ruzie tijdens de donkere wintermaanden.

In zijn Cruyde boeck uit 1554 heeft Rembertus Dodonaeus het over het uit het Duits overgenomen Reijnvaer:

"Tsaet van Reijnvaer es een sonderlinghe ende experte medecijne teghen die wormen, want in wat manieren dattet inghenomen wordt, zoo doodet ende drijft die wormen af.
Reijnvaer oock ghestooten ende met olie wel ghemenght, es seer goet teghen die pijne ende ghezwil der zenuwen.
Tselve sap met wijn ghedroncken, es goet teghen die pijne en weedom der blasen, en teghen die droppelpisse."

Nico Rookmaker

» Bekijk de Kruidentuin op de 3D-plattegrond

Meer artikelen Kruidentuin ActueelRubriek Nico Rookmaker
Coördinator Kruidentuinlieden
2024 © Museum Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5, Ter Apel [NL]   Tel. +31 [0]599 581370   info@kloosterterapel.nl
Twitter Facebook Instagram
privacy  |  cookies  |  links  |  contact  |  mobiel
Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5
Postbus 139
NL-9560 AC Ter Apel
Tel. +31 [0]599 581370
Fax. +31 [0]599 587140
www.kloosterterapel.nl
info@kloosterterapel.nl