Homepage / Actueel / Kruidentuin Actueel / Archief / Taxus

Kruidentuin Actueel
20.10.2018  
Taxus

Vandaag was het voor de tuingroep de laatste tuindag van 2018 in de kruidentuin. De kruiden en gelukkig ook het onkruid gaan de winterrust in.

Ook dit jaar is er weer veel om op terug te blikken, maar het meest bijzondere was wel de extreem droge en warme zomer. Omdat we beschikken over een goede beregenings­installatie zijn er gelukkig geen planten verloren gegaan. Een aantal planten hebben we dit jaar echter wel moeten vervangen omdat ze de (ook uitzonderlijk) strenge vorstperiode in februari en maart niet hebben overleefd. Ook de Taxus (Taxus baccata) is vervangen.

4000 jaar oud De Taxus, in Nederland ook wel venijnboom genoemd, is een inheemse groenblijvende, 2-huizige naaldboom die zeer oud kan worden. Er staat in Turkije een exemplaar die zelfs meer dan 4000 jaar oud is. De oudste Taxus van Nederland staat bij kasteel Warmond. Deze is naar schatting ruim 350 jaar oud. Oorspronkelijk werd de Taxus bij begraafplaatsen geplant als symbool van de onsterfelijkheid van de ziel. Deze traditie komt uit Engeland en stamt uit de tijd ruim voor de Christelijke jaartelling.

Zeer giftig Het hout van de Taxus is zeer hard maar ook zeer buigzaam waardoor het heel erg geschikt is om handbogen van te maken. De geslachtsnaam Taxus komt dan ook van het Latijnse woord Taxom dat 'boog' betekent. De soortaanduiding 'baccata' betekent besdragend. De felrode bessen zijn eigenlijk geen bessen maar een vlezige zaadrok rondom een pit. Het vruchtvlees is eetbaar en smaakt heel zoet. Maar pas op! De pitten zijn zeer giftig. Het vruchtvlees is het enige aan de taxus dat niet giftig is. Behalve de pitten zijn ook de naalden, het schors en de wortels giftig. Een handje vol naalden kan al dodelijk zijn voor een paard.

Behandeling van kanker Uitgerekend deze giftige bestanddelen worden gebruikt om levens te redden; namelijk bij de behandeling van sommige vormen van kanker. Uit de jonge naalden van de Taxus kan baccatine gewonnen worden dat na een chemische bewerking kan worden omgezet in het actieve bestanddeel van Taxol en Taxotere: twee veelgebruikte middelen bij chemokuren. Er wordt daarom in Nederland actief snoeiafval van de Taxus ingezameld om deze stoffen uit te winnen. Voor de inzameling van het snoeiafval zijn verschillende stichtingen actief die echter slachtoffer dreigen te worden van hun eigen succes omdat er inmiddels een overcapaciteit is waardoor er besloten is om dit jaar slechts beperkt snoeiafval in te zamelen.

Er wordt de laatste tijd getwijfeld aan het nut en noodzaak van het inzamelen van gesnoeide taxustakken. Sommigen wijzen erop, dat de grondstof voor het kanker­medicijn goedkoop chemisch kan worden gemaakt. Bovendien staat de zuiverheid van het ingezamelde taxusafval ter discussie, anderen claimen dat de natuurlijke variant beter werkt dan de synthetische1.

Nico Rookmaker

1 nieuwsbladdekaap.nl

» Bekijk de Kruidentuin op de 3D-plattegrond

» Alle blogbijdragen van dit jaar » Breng een bezoek aan het museum

Meer artikelen Kruidentuin ActueelRubriek Nico Rookmaker
Coördinator Kruidentuinlieden
2024 © Museum Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5, Ter Apel [NL]   Tel. +31 [0]599 581370   info@kloosterterapel.nl
Twitter Facebook Instagram
privacy  |  cookies  |  links  |  contact  |  mobiel
Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5
Postbus 139
NL-9560 AC Ter Apel
Tel. +31 [0]599 581370
Fax. +31 [0]599 587140
www.kloosterterapel.nl
info@kloosterterapel.nl