Kruidentuin Actueel
20.04.2019 Berendruif
Het is 20 april en het lijkt nu alweer zomer. Het is te warm en het is te droog voor de tijd van het jaar. Gelukkig wordt er voor de komende week regen voorspeld. Voor de zekerheid hebben we vandaag de beregeningsinstallatie geïnstalleerd. Niet eerder moest de tuin al zo vroeg in het jaar beregend worden. Desondanks bloeit er toch nog het een en ander in de tuin. Zoals bijvoorbeeld de Berendruif (Arctostaphylos uva-ursi).
De Berendruif is een wintergroene dwergstruik. Het vormt matten van kruipende uitlopers die tot 1 meter lang kunnen worden en het bloeit met lichtroze, klokvormige, slechts ca. 5 mm grote bloemetjes. Arctostaphylos komt van het Oudgriekse arkto (beer) en staphyle (druif). Uva-ursi komt van het Latijnse uva (druif) en crispus (kroezig of dicht gekruld), waarschijnlijk vanwege de borstelig behaarde jonge bessen.
Terschelling Het groeit bij voorkeur op lichtzure voedselarme gronden. In de vrije natuur is het in Nederland zeer zeldzaam. Alleen op Terschelling is het nog op een paar plekken te vinden. Omdat deze plant niet rond de Middellandse zee voorkomt is het in de oudheid nooit door de Grieken of Romeinen beschreven. Het is pas in de 13de eeuw voor het eerst beschreven in de The Physicians of Myddfai, een kruidboek uit Wales. Berendruif is door Clusius ook beschreven in zijn Rariorum plantarum historia uit 1601.
Toepassingen Het werd vooral medicinaal toegepast en voorgeschreven bij de behandeling van nierstenen en blaasproblemen. Een thee van de bladeren zou desinfecterend werken op urinewegen en bij blaasontsteking en zou ook kleine nierstenen doen oplossen. Marco Polo zou tijdens zijn reizen door China hebben beschreven hoe men daar de Berendruif al gebruikte om zijn urinedrijvende werking.
Een kompres van de met olie geïnfundeerde bladeren werd gebruikt om huiduitslag, rugpijn, reuma en brandwonden te behandelen. Een aftreksel van de bladeren werd gebruikt als een mondspoeling voor aften en pijnlijk tandvlees.
Indianen De Berendruif komt ook voor in Noord-Amerika. De Chinook en andere Indianen gebruikten een mengsel van Berendruifbladeren en tabak om het te roken in gewijde pijpen, tijdens religieuze ceremonies als een soort wierook, maar ook vanwege de sterke medicinale werking die er door hen aan toegeschreven werd. Er is geen modern onderzoek bekend waarin de medicinale werking van de Berendruif wordt bevestigd.
Verfstof De bladeren worden ook wel gebruikt als verfstof. Het geeft een bruine tot zwarte kleur aan wol en textiel. De bladeren bevatten verder veel looistoffen waardoor deze in Noord-Europa werden gebruikt voor de vervaardiging van specifieke soorten leer.
Nico Rookmaker
» Bekijk de Kruidentuin op de 3D-plattegrond
» Alle blogbijdragen van dit jaar » Breng een bezoek aan het museum
Meer artikelen Kruidentuin ActueelRubriek Nico Rookmaker Coördinator Kruidentuinlieden
Boslaan 3-5, Ter Apel [NL] Tel. +31 [0]599 581370 info@kloosterterapel.nl privacy | cookies | links | contact | mobiel
Boslaan 3-5
Postbus 139
NL-9560 AC Ter Apel
Tel. +31 [0]599 581370
Fax. +31 [0]599 587140
www.kloosterterapel.nl
info@kloosterterapel.nl