Homepage / Actueel / Kruidentuin Actueel / Archief / Alruin

Kruidentuin Actueel
18.05.2019  
Alruin

Gisteren was de opening van de expositie over de kruidentuin. Als openingshandeling hebben we de Alruin (Mandragora officinarum) geplant.

Krijsen Vanaf de oudheid gelooft men dat het oogsten van Alruin levensgevaarlijk is en daarom durfden we de Alruin ook niet zomaar even uit de pot halen en vervolgens weer in de grond zetten! Volgens de overlevering zal de wortel bij ondeskundig handelen namelijk zo hard gaan krijsen dat je er doof of gek van wordt of zelfs dood neervalt. Dat vraagt dus om de juiste voorzorgsmaatregelen en werden er voor de zekerheid watten aan alle aanwezigen uitgedeeld. Volgens de volksgeneeskunde hadden wij als volgt te werk moeten gaan om de wortel te oogsten:

"Oogst de wortel alleen op een vrijdag(midder)nacht voor zonsopkomst. Neem een stuk touw, bindt het ene eind aan de plant en het andere aan een hond. Om de hond tegen het lawaai te beschermen, stop je zijn oren vol met was. Werp een steen om de hond te laten schrikken en weg te laten rennen waardoor de wortel uit de grond getrokken wordt."

Geluk en liefde Men vond in de oudheid echter dat al deze moeite wel loonde; want de Alruin was toen al heel lang niet alleen als medicinale plant bekend maar ook zorgde het voor veel geluk en liefde. Alruin heeft een penwortel die met een beetje fantasie op een mens lijkt. Zo bijgesneden dat de mensachtige mannelijke of vrouwelijke vorm van de wortel extra uitkwam, werd de Mandragora vroeger gebruikt als afrodisiacum, amulet tegen onvruchtbaarheid en als liefdestalisman.

Pisdiefje Alruin, ook wel Mandraak genoemd, groeide volgens de overlevering uit het zaad en de urine van een onschuldig opgehangen man. Het werd daarom ook wel Pisdiefje genoemd. H. Hildegard schreef een andere behandeling van Alruin voor:

"De Mandragora is warm en vaak wat waterig. Ze is uit de aarde geschapen waaruit Adam gekomen is en, vanwege zijn gelijkheid met de mens, woont in haar en behoort meer als andere kruiden tot de duivel. Daarom moet je die, nadat ze uitgegraven is, een dag en nacht in een stromende beek leggen. Dan verliest ze alle kwalijke eigenschappen en schadelijke stoffen die in haar is zodat ze verder voor toverij onbruikbaar wordt. Als iemand die gemoedstoestand heeft, dat die treurig en neergeslagen is dan zal die een Mandraak, die in voornoemde beek heeft gelegen, naast zich in bed leggen dat die door het kruid gaat zweten en de hitte van het kruid in zich opneemt. Dan bidt hij tot de Heer."

Giftig We weten nu dat alle delen van de plant giftig zijn. De verse en gedroogde wortel bevat zeer giftige alkaloïden en werkt als laxeermiddel en braakmiddel, veroorzaakt hallucinaties en verdoving. Bij voldoende inname veroorzaakt dit middel bewusteloosheid en in vroeger tijden is het dan ook wel gebruikt bij wijze van narcose voor chirurgische ingrepen.

Rembertus Dodonaeus beschreef dit al in zijn Cruyde boeck in 1554:

"Wijn daer die wortelen van Mandragora in gheweyckt hebben
oft in ghesoden sijn, doet slapen, versuet alle pijne ende weedom
ende es goet ghegheven den ghenen diemen eenich ledt af snijden,
af setten, oft branden wilt om dat sy die pijne niet ghevoelen en souden."

Nico Rookmaker

» Bekijk de Kruidentuin op de 3D-plattegrond

» Alle blogbijdragen van dit jaar » Breng een bezoek aan het museum

Meer artikelen Kruidentuin ActueelRubriek Nico Rookmaker
Coördinator Kruidentuinlieden
2024 © Museum Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5, Ter Apel [NL]   Tel. +31 [0]599 581370   info@kloosterterapel.nl
Twitter Facebook Instagram
privacy  |  cookies  |  links  |  contact  |  mobiel
Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5
Postbus 139
NL-9560 AC Ter Apel
Tel. +31 [0]599 581370
Fax. +31 [0]599 587140
www.kloosterterapel.nl
info@kloosterterapel.nl