Homepage / Actueel / Kruidentuin Actueel / Archief / Monnikspeper

08.10.2016   Monnikspeper

Op deze mooie herfstdag waren we vandaag eigenlijk vrij snel klaar in de tuin. Veel wiedwerk was er niet meer. We hebben hier en daar nog wat onkruid en dood blad weg gehaald, de paden geschoffeld en aangeharkt en dat was het wel. We konden op tijd naar huis. De tuin bereidt zich op de winter voor. Om deze tijd van het jaar is er nog maar een enkel kruid dat bloeit. Zoals bijvoorbeeld de Monnikspeper (Vitex agnus-castus), ook wel kuisheidsboom genoemd. Het is een struikachtige plant uit de Verbena (IJzerhart)-familie.

Monnikspeper komt oorspronkelijk voor in Marokko en het Middellandse Zeegebied. Het is een aromatische bladverliezende struik. De kleine blauwpaarse bloemetjes lijken op de bloemen van de vlinderstruik. Opvallend is dat het pas heel laat in het voorjaar begint uit te lopen. Terwijl andere planten al vol in het groen staan en sommigen al staan te bloeien lijkt het heel lang alsof de monnikspeper de winter niet heeft overleeft. Maar dan, uiteindelijk, als de zomer al is begonnen, loopt de Vitex toch nog uit. Voordat hij er eindelijk aan toe komt om te bloeien is het al weer ruimschoots herfst.

De (bij)naam kuisheidsboom is natuurlijk wel bijzonder intrigerend. Het blijkt dat deze plant vroeger werd gekweekt vanwege de kuisheidsbevorderende werking die het zou hebben. Voor wie toetrad tot een klooster, en de drie geloften van armoede, gehoorzaamheid en kuisheid af heeft moeten leggen, was enige hulp uit de kruidentuin bij de derde gelofte wellicht meer dan welkom.

In de Middeleeuwen voegden monniken de gemalen bessen toe aan hun eten. Monniken in Italië vulden niet alleen hun zakken, waar ze op sliepen met bladeren, twijgjes en zaden, maar 'omvlegten' ook het midden van hun lichaam met de fijne takjes ‘om des te beter voor alle onkuise lusten bewaard te mogen zijn’ Abrahaham Munting, Hoogleraar der Genees, en Kruydkunde in de vermaarde Academie te Groningen (1626-1682), schreef in zijn boek 'De Nauwkeurighe beschrijving der Aardgewassen' over het gebruik van de Vitex agnus castus:

"Het verdrooght den mannelijke natuur" en "Neemt weg de hitsigheid en de onverzaadlijke lust tot het Venuswerk"

Dodonaus schreef in zijn Cruyde boeck in 1554 hierover:

Agnus castus es een seer sonderlinghe medecijne ende remedie voor den ghenen die in reynicheyt leven willen, want hy wederstaet alle oncuysche lusten ende begheerten, ende verdroocht die natuere in alder manieren ghebruyckt, tzy ghepoedert ende inghenomen, oft in water ghesoden ende ghedroncken, oft oock op dbedde gheleyt ende daer op gheslapen.

Nico Rookmaker

» Bekijk de Kruidentuin op de 3D-plattegrond

Meer artikelen Kruidentuin ActueelRubriek Nico Rookmaker
Coördinator Kruidentuinlieden
2024 © Museum Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5, Ter Apel [NL]   Tel. +31 [0]599 581370   info@kloosterterapel.nl
Twitter Facebook Instagram
privacy  |  cookies  |  links  |  contact  |  mobiel
Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5
Postbus 139
NL-9560 AC Ter Apel
Tel. +31 [0]599 581370
Fax. +31 [0]599 587140
www.kloosterterapel.nl
info@kloosterterapel.nl