Kruidentuin Actueel

» Voorpagina » Archief Terug naar archief

07.07.2012 Grote Kaardenbol

Op deze warme dag waren we maar met een kleine groep, maar we kregen hulp van Allie. Janneke en Geja hebben het onkruid langs de noordvleugel verwijderd. Ik heb ondermeer de lange stengels van de grote Kaardenbol (Dipsacus fullonum) opgebonden. Dipsacus betekent drinkbeker/dorstlesser. Fullonum komt van Fullo (Latijn) en betekent wolkammer. Dit omdat vroeger met behulp van de gedroogde bloemhoofden de wol werd gekaard/gekamd. De uitgebloeide bloemhoofden van kaardenbollen werden destijds gekweekt en gebruikt voor laken- en wolbewerking. Het bloemhoofd van de kaardenbol heeft tussen de bloemen vele stugge stekels; aan deze stekels zitten kleine haakjes. De vezels in een pluk wol werden met deze stekels gekamd om de haren in dezelfde richting te krijgen en om laken en wol uit te kammen en te borstelen om het een pluizig oppervlak te geven.
De bloemhoofdjes van de kaardenbollen werden in een houten frame vastgemaakt en over of door de wol of het laken getrokken. Dit proces werd ook wel het kaarden van laken of wol genoemd.

Kaardenbol is een tweejarige plant en bloeit van juli tot september op 1 tot 2 m lange stengels. De sierlijke bloemen staan in kransen rondom de bol en komen etagegewijs tot bloei. De bol is 4 tot 8 cm groot. Aan de voet van de bol zitten lange stroschubben, die naar boven toe gekromd zijn. Alles (bladeren, bloemstengels en bol) zijn gestekeld. © renevo De bladeren zijn spits langwerpig en met hun voeten vergroeid aan de stengel waarin bijna altijd water staat. Dit vocht heeft, naar het volksgeloof, de kracht van wijwater. Daarom werd de plant ook wel benitier (wijwatervat) genoemd. Wie er zich er het gezicht mee wast, wordt schoon indien hij jong en jong indien hij oud is. Ook werd het tegen wratten gebruikt en als kuur voor ontstoken ogen. De kaardenbol is verder een geneeskrachtige plant die een bloedzuiverende werking heeft en eetlustopwekkend, urine- en zweetafdrijvend is. Uit de wortel en het blad worden tegenwoordig wel smeersels samengesteld om de pijn bij reuma en jicht te bestrijden. Er wordt weleens beweerd dat de kaardenbol een vleesetende plant is. Dit is niet zo. De plant kan de verteerde insecten die in het water van de bladoksel verdrinken niet opnemen.

Nico Rookmaker

» Bekijk de Kruidentuin op de 3D-plattegrond

Service

Print deze pagina Stuur een e-mail Terug naar archief