Homepage / Actueel / Kruidentuin Actueel / Archief / Witte engbloem en Bilzekruid

06.07.2013   Witte engbloem en Bilzekruid

Witte engbloem

Vandaag hebben we weer het nodige onkruid gewied. Langs de muren en in de perken. Ook het stukje tuin buiten de Kloostermuren hebben we onkruidvrij gemaakt. Hier laten we de natuur tot op zekere hoogte z’n gang gaan.
Een aantal opmerkelijke kruiden staan nu eveneens in bloei. Zoals de Witte engbloem (Vincetoxicum hirundinaria) met bijzondere kleine witte bloemetje met dikke blaadjes. Deze plant is zeer giftig. Het werd vroeger gebruikt omdat het braakneigingen opwekt en daarom als een soort tegengif diende. Hier verwijst de Latijnse naam ook naar; vincere is overwinnen en toxicum is gif; ofwel tegenstaan van gif. Na de bloei vormen er zich kokervormige zaaddozen die lijken op een zwaluwstaart. Hier verwijst de soortaanduiding (= tweede deel van de Latijnse naam) naar. Hirundo is zwaluw. In het Duits heet deze plant dan ook Schwalbenwurz (Zwaluwkruid).
De bloemen ruiken bepaald niet lekker. Ze geven een visachtige lucht af en trekken daarmee vooral muggen (= Gronings voor vliegen) aan en niet zozeer vliegen (= Gronings voor muggen).

Een andere plant die nu mooi staat te bloeien is het Bilzekruid (Hyoscyamus Niger) met prachtig geaderde bloemen. Ze hebben kleverige bladeren en ook deze plant geeft een aparte onaangename geur af. De hele plant is erg giftig.
De bladeren en zaden werden voor hun roesopwekkend effect gerookt. De oude volksnamen dolkruid en malwillempjeskruid wijzen op de hallucinogene werking van de plant. Door de hallucinerende werking van de plant was het Bilzekruid bekend als Herba apollinaris. Het zou door Pythia (orakel van Delphi) gebruikt zijn om haar profetische boodschappen van de goden door te geven. Hyoscyamus komt van het Griekse hys (zwijn) en kyamos (boon). Niger betekent zwart. Het bilzekruid werd vroeger ook wel zwijnenbonen genoemd.
Een Duitse overlevering zegt: Als de ever te veel van het kruid gegeten heeft wordt hij verlamd in zijn leden en kan nauwelijks meer lopen. Hij weet echter een goede arts en kruipt naar een distel waar hij de wortel van opvreet. De verlamming houdt op en hij gaat zijn gewone weg. Daarom heet deze distel Eberwurz (Zilverdistel).

Nico Rookmaker

» Bekijk de Kruidentuin op de 3D-plattegrond

Meer artikelen Kruidentuin ActueelRubriek Nico Rookmaker
Coördinator Kruidentuinlieden
2024 © Museum Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5, Ter Apel [NL]   Tel. +31 [0]599 581370   info@kloosterterapel.nl
Twitter Facebook Instagram
privacy  |  cookies  |  links  |  contact  |  mobiel
Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5
Postbus 139
NL-9560 AC Ter Apel
Tel. +31 [0]599 581370
Fax. +31 [0]599 587140
www.kloosterterapel.nl
info@kloosterterapel.nl