Kruidentuin Actueel

» Voorpagina » Archief Terug naar archief

02.05.2015 Stinkende gouwe

Vandaag kregen we bezoek van een fotograaf die enkele foto’s heeft genomen voor een artikel in het juninummer van ErfgoedInzicht. In dit digitale tijdschrift wordt aandacht besteed aan het Groninger erfgoed en de mensen die binnen de erfgoedsector werkzaam zijn. Na een groepsfoto volgden enkele 'actiefoto's'.

Behalve wieden en schoffelen hebben we een aantal nieuwe aanwinsten geplant. Bijvoorbeeld de Cranberry (Vaccinium macrocarpon), die niet alleen veel vitamine C bevat maar ook bij de behandeling van blaasontsteking gebruikt wordt, en de Paarse Morgenster (Tragopogon porrifolius), die ook wel keukenmeidenverdriet genoemd wordt omdat de eetbare wortel heel moeilijk te schillen is. Het zal nog even duren voor deze twee planten op hun mooist zijn.

De status pracht en praal heeft nu al de Stinkende gouwe (Chelidonium majus). Ze bloeit nu volop met prachtig helder gele bloemen.

Het is een kruid dat al eeuwen bekend is in de signatuurleer. Volgens deze leer zou God geneeskruiden hebben voorzien van aanwijzingen voor geneeskracht. Zo zou het sap in Stinkende gouwe, door zijn gele kleur, een genezende werking op lever en gal hebben.
Rembert Dodoens schreef al in 1554 in zijn Cruydt-Boeck:

Die wortel met anijs
in witten wijn ghesoden,
opent die verstoptheyt
vander levere ende
verdrijft die geelsucht.

Chelidonium komt van het Grieks chelidon dat 'zwaluw' betekent, dit zou een verwijzing zijn naar de bloemen die opengaan met de komst van de zwaluwen. Maar de naam wordt ook wel verklaard door een oud fabel, waarin zwaluwen hun blind geboren jongen met het sap van deze plant ziende maken.

Stinkende gouwe is een van de zogenaamde heksenkruiden. Heksenkruid is een plant die volgens overleveringen vaak werd gebruikt door heksen en kruidenvrouwen vanwege een bepaalde werking. Overtollige lichaamsbeharing zou afnemen als men zich twee maal daags wast met een aftreksel van Stinkende gouwe bladeren.

In 1933 opperde Maud Grieve in haar A Modern Herbal dat Stinkende gouwe mogelijk kankerremmende stoffen zou kunnen bevatten. In 1978 werd dit in een onafhankelijk onderzoek bevestigd. Wetenschappers hebben toen het bestanddeel Ukrain uit de plant gewonnen en aangetoond dat de stof een kankerremmende werking heeft. Dit verklaard wellicht ook dat Stinkende gouwe al eeuwen gebruikt wordt bij de behandeling van wratten en likdoorns.

Het kenmerkende oranje melksap van deze plant bevat echter ook veel giftige alkaloïden. Dit zijn stoffen die ondermeer een rol spelen bij de bescherming van de plant tegen vraat van insecten, slakken en rupsen. De sterk bittere smaak schrikt de parasieten af.

Nico Rookmaker

» Bekijk de Kruidentuin op de 3D-plattegrond

Meer artikelen Kruidentuin ActueelRubriek Nico Rookmaker
Coördinator Kruidentuinlieden

Service

Print deze pagina Stuur een e-mail Terug naar archief