Homepage / Actueel / Kruidentuin Actueel / Archief / Driekleurig viooltje

02.04.2016   Driekleurig viooltje

Vandaag dreigt het de eerste echt mooie dag van het jaar te worden. Het begon echter nogal bewolkt, maar uitstekend weer voor in de tuin. Tussen het vele mos dat we vandaag weggehaald hebben stond een plantje heel enthousiast te bloeien. Het driekleurig viooltje (Viola tricolor) zaait zich eenmaal gesetteld, makkelijk uit. Het bloeit van maart tot diep in het najaar. Het groeit het liefst op losse grond zoals akkers en braakliggende terreinen. Het komt in Nederland algemeen voor en het heeft geen echte voorkeur voor een bepaalde grondsoort.

Aan het driekleurig viooltje wordt heel veel geneeskrachtige werkingen toegeschreven. Het wordt vooral aanbevolen als thee, ter genezing van allerlei huidaandoeningen zoals droge en natte eczeem, steenpuisten, acne, mee-eters, jeuk, zweren, psoriasis, tepelkloven, krentenbaard, luiereczeem, waterpokken, rode hond en mazelen. Maar ook dauwwormen, opgezwollen klieren en zelfs zwaarmoedigheid zou door het driemaal daags met kleine slokjes drinken van een thee van het driekleurig viooltje verholpen kunnen worden. Ook zou het een slijmoplossende werking hebben en daarom bij catarre, dit is een lichte ontsteking van de slijmvliezen in de luchtwegen, als hoestmiddel gebruikt kunnen worden. Omdat het een goed diureticum, plasmiddel, zou zijn, wordt het voorgeschreven bij gewrichtsklachten zoals reuma, arteriosclerose en jicht en reinigt het de nieren en de blaas bij infecties van deze organen.

Rond 1270 schreef Jacob van Maerlant in zijn boek Der naturen bloeme over de verkoelende werking van viooltjesolie:

"Men sal hem dien sijn hovet swert,
eist dat hem van hitten dert,
vorhoft, slaep salven der mede;
dats hem grote behoudelichede.
"

Vroeger werd het driekleurig viooltje ook wel gebruikt bij kinderstuipen en toevallen dat in het Duits Fraisen heet en vandaar dat het daar ook wel Fraisenblumchen genoemd wordt. Rembertus Dodonaeus schreef hierover al in 1554 in zijn Cruyde boeck:

"Dese bloemen ghesoden ende ghedroncken
ghenesen dat Freyssem ende die besiecktheyt
van den ionghen kinderen.
"

Dodonaeus noemt deze plant overigens Pensee. Dit is afgeleid van het Franse woord 'penser' wat 'denken' betekent, het Driekleurig Viooltje was vroeger het symbool van de herinnering, het werd om deze reden veel op graven geplant.

In 'Planten en hun naam' van H. Kleijn vond ik nog een mooie verklaring voor de Groningse benaming voor dit plantje: Griloog. Het slaat op de opvallende kleuren van de bloem. Gril of grel wil zeggen met lichte ogen of met opzichtige kleuren. Hai het grille ogen of ain dy gril kiekt is een griloog.

Nico Rookmaker

» Bekijk de Kruidentuin op de 3D-plattegrond

Meer artikelen Kruidentuin ActueelRubriek Nico Rookmaker
Coördinator Kruidentuinlieden
2024 © Museum Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5, Ter Apel [NL]   Tel. +31 [0]599 581370   info@kloosterterapel.nl
Twitter Facebook Instagram
privacy  |  cookies  |  links  |  contact  |  mobiel
Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5
Postbus 139
NL-9560 AC Ter Apel
Tel. +31 [0]599 581370
Fax. +31 [0]599 587140
www.kloosterterapel.nl
info@kloosterterapel.nl