Homepage / Actueel / Kruidentuin Actueel / Archief / Vrouwenmantel

29.04.2017   Vrouwenmantel

Het lijkt er op dat het eindelijk iets warmer wordt. De nachtvorst van de afgelopen week heeft binnen de beschutting van de kloostermuren gelukkig geen schade aangericht. De meeste planten staan nu allemaal wel boven de grond en veel bloeien al weer volop. Het jong blad van de vrouwenmantel (Alchemilla vulgaris) ziet er nu nog erg kwetsbaar uit. Je zou het niet zeggen maar deze vaste plant is familie van de roos.

Alchemillia komt van het Arabisch en betekent magiër of alchemist. Alchemisten verzamelden in de Middeleeuwen de dauwdruppels die in de vroege ochtend op de bladeren blijven liggen. Dit 'Hemelwater' of 'Hemelse dauw' gebruikten ze in hun pogingen om goud, levenselixers of zelfs om er de steen der wijzen mee te maken. Vrouwenmantel werd in de volksgeneeskunde veel als geneesmiddel toegepast bij allerlei zo genaamde vrouwenkwalen. Ze werd onder andere ingezet tijdens witte vloed, pijnlijke menstruatie en ter verlichting van de overgangsjaren. Door de samentrekkende (adstringerende) werking van de tannines in vrouwenmantel heeft een kompres, gedrenkt in een aftreksel van Alchemilla-blad, ook wel decoct genoemd, een hele goede wondhelende werking. Op de slagvelden van de 15e en 16e eeuw was de vrouwenmantel een van de populairste wondkruiden.

Een thee van vrouwenmantel zou een goede werking hebben bij diarree en bepaalde spijsverteringsziekten. Vrouwenmantel is diuretisch, dat wil zeggen dat het de afgifte van urine door de nieren bevordert. Deze verhoogde urineproductie zou onder andere bij Reuma een verlichtende werking kunnen hebben. De jonge blaadjes van Vrouwenmantel kunnen als sla gegeten worden en kunnen ook als spinazie worden gekookt.

Mellie Uyldert schrijft in haar boek 'De taal der kruiden':

"De vrouwenmantel is groots van krachten!
Vrouwenmantelthee geeft stevige spieren,
is daarom ook goed voor slappe kinderen,
ze kalmeert de zenuwen en doet heerlijk slapen;
ze geneest diarree, onderlijfsontstekingen,
zweren en zelfs breuken.
In enkele uren verdrijft zij hoofdpijn,
verkoudheid en oogontsteking
Hoe is dit wonder mogelijk?"

Nicolas Culpeper schreef in 1653 in 'The Complete Herbal':

"dit is een van de opmerkelijkste wondkruiden
en daardoor zeer op prijs gesteld en geprezen
voor alle wonden gebruikt, inwendig en uitwendig."

Rembertus Dodonaeus schreef in 1554 in zijn 'Cruyde boeck' over Synnaw zoals Vrouwenmantel toen ook wel genoemd werd:

"Synnaw versuetet die pijne ende neemt af die hitte van
alle verhitte ende onsteken wonden, sweeringhe ende
ghezwellen daer op gheleyt.
Dit cruyt ghestooten ende op der vrouwen ende maechden
borsten gheleyt maeckt die hert vast ende stijf."

Nico Rookmaker

» Bekijk de Kruidentuin op de 3D-plattegrond

Meer artikelen Kruidentuin ActueelRubriek Nico Rookmaker
Coördinator Kruidentuinlieden
2024 © Museum Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5, Ter Apel [NL]   Tel. +31 [0]599 581370   info@kloosterterapel.nl
Twitter Facebook Instagram
privacy  |  cookies  |  links  |  contact  |  mobiel
Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5
Postbus 139
NL-9560 AC Ter Apel
Tel. +31 [0]599 581370
Fax. +31 [0]599 587140
www.kloosterterapel.nl
info@kloosterterapel.nl