Homepage / Actueel / Kruidentuin Actueel / Archief / Zilverschoon

25.06.2016   Zilverschoon

Vandaag waren we bijna op volle sterkte. "Westerwolde Rijgt, tien dagen tuinen en kunst" zou ook dit weekend weer veel bezoekers trekken die speciaal voor de tuin komen. We waren echter nauwelijks begonnen met het wieden en harken toen het begon te regenen. "Eerst moar kovvie, dan kiekn we wel eem weer". Maar helaas, na de koffie regende het mogelijk nog harder. We zijn dus maar gestopt. Ondanks deze regen en als gevolg daarvan een invasie van de vele, vele slakken ligt de tuin er heel mooi bij en er bloeit nu heel veel.

Zo ook het Zilverschoon (Potentilla anserina). Potentilla komt van het Latijnse woord potens (krachtig). Dit vanwege de sterke geneeskrachtige werking. De soortnaam 'anserina' is afgeleid van 'anser' wat 'gans' betekent. Dit omdat de plant diende als ganzenvoer, wat weer de andere Nederlandse naam Ganzerik verklaart. In oude boeken wordt het ook wel 'Argentina anserina' genoemd, naar het Latijnse woord voor zilver, 'argenta'. Het fijn behaarde jonge blad van dit plantje heeft namelijk een zilverachtige kleur. Al sinds vele eeuwen wordt dit kruid geroemd om zijn bloedstelpende (adstringerende) werking. Dit komt omdat Zilverschoon (met nam de wortels) veel Taninnen (looistoffen) bevat. Deze stoffen hebben een sterk samentrekkende en bloedstelpende werking. Tannine bindt zich namelijk aan eiwitten met als gevolg dat de eiwitten gefixeerd worden.

Hidegard von Bingen schreef in haar Causae et Curae (1150) over Zilverschoon of Blutwurz zoals het in het Duits genoemd wordt:

"Der mit wein zubereitete Trank aus der Blutwurz beseitigt überflussige und verdorbene, Giftige säfte, ausserdem ist er wirksam gegen Blutfluss."

Rembertus Dodonaeus schreef in 1554 in zijn Cruyde boeck:

"Ganserick in wijn oft water ghesoden ende ghedroncken, stopt den loop des buycx, dat roode melizoen ende alderhande bloetganck, ende es seer goet tseghen die overvloedighe vrouwelijcke cranckheyt en sonderlinghe tseghen die witten vloet."

De Zwitserse herbalist Johann Künzle schreef in 1911 in Herbs and Weeds:

"Every woman should know this herb because there hardly exists a better remedy against menstrual cramps and hemorrhages. Numerous women have found relief by drinking two cups of potentilla decoction on the ten days preceding their menstruation."

Verder werd in de volksgeneeskunde een aftreksel van het kruid voorgeschreven bij oogontstekingen, uitslag op het gezichten als gorgeldrank bij tandpijn. Een oud recept luidt:

"Voor bloedigh Tandvleesch, ende losse Tanden: Wascht het tant-vleesch met het afzietsel van Ganzerick met gestaelt Water ofte roode Wijn bereiyedt."

Nico Rookmaker

Bronnen:
- Wikipedia
- H. Kleijn, Planten en hun naam, Botanisch lexicon voor de Lage Landen

» Bekijk de Kruidentuin op de 3D-plattegrond

Meer artikelen Kruidentuin ActueelRubriek Nico Rookmaker
Coördinator Kruidentuinlieden
2024 © Museum Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5, Ter Apel [NL]   Tel. +31 [0]599 581370   info@kloosterterapel.nl
Twitter Facebook Instagram
privacy  |  cookies  |  links  |  contact  |  mobiel
Klooster Ter Apel
Boslaan 3-5
Postbus 139
NL-9560 AC Ter Apel
Tel. +31 [0]599 581370
Fax. +31 [0]599 587140
www.kloosterterapel.nl
info@kloosterterapel.nl