Kruidentuin Actueel

» Voorpagina » Archief Terug naar archief

14.05.2016 Paarse Morgenster

Dat was even wennen vandaag, want na een week erg warm zomerweer was het vandaag ineens weer gewoon koud. Regen en zelf hagel weerhielden ons er echter niet van om onze gebruikelijke werkzaamheden uit te voeren. De paden zijn weer netjes aangeharkt, het onkruid is uit de meeste plantenvakken gewied en er zijn maar liefst 15 eenjarigen uitgeplant. Waarmee de collectie weer uit ongeveer 200 verschillende kruiden bestaat.

Vandaag zagen wij voor het eerst dat de Paarse Morgenster (Tragopogon porrifolius) prachtig mooi bloeit. Hij heeft een mooie zacht paarse kleur die volgens mij ook wel mauve wordt genoemd. De plant, ook wel boksbaard, haverwortel, armeluisasperges, witte schorseneren, oesterplant of keukenmeidenverdriet genoemd, is nauw verwant aan de "vergeten groente" schorseneer. Maar... was de schorseneer al een vergeten groente, de Paarse Morgenster is dat zeker. Het komt oorspronkelijk uit het middellandse zeegebied en wordt al eeuwen, in Groot-Brittannië in eerste instantie om zijn mooie bloemen, gekweekt om zijn eetbare wortel. In de 18e eeuw werd het echter verdrongen door de schorseneer (Scorzonera hispanica) omdat deze mooiere en grotere wortels vormt, die beter houdbaar zijn.

De soortnaam Tragopogon stamt van het Griekse tragos, wat bok betekent, en pogon, een baard, een verwijzing naar de lange, zijdeachtige zaadbaarden. Ongeacht het weer bloeit het, zoals de Nederlandse naam al weergeeft, alleen 's ochtends. In het Engels wordt het ook wel oysterplant genoemd omdat de wortels enigszins naar oesters smaken. Geroosterde haverwortel is in tijden van schaarste als koffiesurrogaat gebruikt. Behalve de wortel kunnen ook de gebleekte jonge spruiten gegeten worden. Zoals ook bij witlof of asperge gebeurt. Zelfs de bloemen zijn, rauw of gestoofd, eetbaar. De wortel heeft net als Chicorei een hoog gehalte aan inuline. Dit is een zoetstof dat geen calorieën bevat en daardoor voor diabetespatiënten als alternatief voor suiker gebruikt wordt. De wortel van Paarse Morgenster, kende al in de oudheid tal van medicinale toepassingen. Het zou zweetdrijvend en bloedzuiverend zijn en helpen bij jicht, reumatiek en allerlei huidziekten. Kort na het begin van onze jaartelling schreef Dioscorides in zijn Materia Medica het al voor bij problemen van lever en galblaas.

Dodonaeus schreef het volgende:

"Die wortel van Bocxbaert in water ghesoden ende ghedroncken
versuet die pijne ende gheneest die steeckten
ende Apostumatien van der zyden.
Die selve wortel es oock seer goet
in die spyse ende tsallaet,
ghelijck die wortelen
van Raponcelen ghebruyckt."

Nico Rookmaker

» Bekijk de Kruidentuin op de 3D-plattegrond

Meer artikelen Kruidentuin ActueelRubriek Nico Rookmaker
Coördinator Kruidentuinlieden

Service

Print deze pagina Stuur een e-mail Terug naar archief