Gesticht in:
Citeaux, Frankrijk in 1098
Stichter:
Robertus van Molesme
Regel:
leer van Benedictus
Wapen:
Het wapen van Frankrijk (blauw met gouden lelies) met daarop het oude wapen van Bourgondië (stichters van Citeaux): zes banden in blauw en goud met rondom een rode boord. De spreuk luidt: 'Cistercium mater nostra'.
Geschiedenis:
Robertus had zich vanuit het benedictijner klooster in Molesme met een aantal gezellen teruggetrokken in Citeaux om de benedictijner regel tot het uiterste te kunnen naleven. Hij streefde naar een rigoureuze doorvoering van armoede en eenzaamheid, herstel van de handenarbeid en vereenvoudiging van de liturgie. Al snel had de stichting te weinig leden. Door de intrede van Bernardus, later abt van Clairvaux, werd de instelling gered. De 3e abt, Stephanus, organiseerde in 1119 de regel in de zogenaamde Charta caritatis. Mede door de grote rijkdom en de tijdgeest trad in het midden van de 14e eeuw verval in. Daarop werden grote hervormingen doorgevoerd die hun vruchten afwierpen.
Activiteiten:
De cisterciënzers werden in de Middeleeuwen ingeschakeld bij de bestrijding van de ketterij, de oproep tot de kruistochten, de prediking van betere zeden en de missionering. Zij hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan de cultivering van de bodem en de economische ontwikkeling van verschillende gebieden.