Exposities

» Lopende exposities » Agenda » Archief Terug naar archief

'Relikwieën', verering, presentaties en handel

locatie Priorkamer 3D-plattegrond
datum08.02.2005 - 05.12.2005

Relieken of relikwieën zijn overblijfselen van het lichaam van een heilige of voorwerpen die met een heilige in aanraking zijn geweest. De gelovigen waren ervan overtuigd dat de kracht van een gestorven heilige overging op diens stoffelijke resten en op alles dat met hem of haar in aanraking was geweest. Om te kunnen profiteren van deze wonderdadige kracht, had de gelovige een tastbaar relikwie nodig.

Relikwieën werden dan ook niet voor niets een felbegeerd bezit. Een belangrijke relikwie zorgde niet alleen voor bescherming en eventuele genezing van de gelovigen. Zij zorgde eveneens voor een grote stroom van pelgrims, die op hun beurt een belangrijke bijdrage leverden aan de plaatselijke economie. Elke kerk streefde er daarom naar een relikwie in zijn bezit te krijgen. De authenticiteit van de relikwieën speelde daarbij niet voor iedereen een even belangrijke rol. Belangrijke relikwieën werden in steeds kleinere onderdeeltjes verkocht – het formaat deed tenslotte niets af aan de waarde ervan. Botfragmenten, houtsplinters, haarlokken en zelfs urine – alles was verhandelbaar als er maar een naam van een heilige mee verbonden was.

Belangrijke relikwieën werden in het verleden meestal bewaard in rijk geornamenteerde reliekhouders of reliquaria van goud of zilver. Minder belangrijke of zeer kleine relikwieën werden opgeborgen in doosjes, glazen kastjes of medaillons. Deze kleinere reliekhouders werden vaak vervaardigd door nonnen. Rondom het zo kostbare relikwie brachten zij borduurwerk, kraaltjes en pailletten aan en kalligrafeerden zij de naam van de heilige.

Klooster Ter Apel heeft de fraaie collectie relikwieën en aanverwante objecten in bruikleen gekregen van de Nederlandse Provincie van de Karmelieten. Een en ander werd gecompleteerd met objecten in langdurige bruikleen van de Stichting Waslander-Danhuis en uit eigen Kloosterbezit. De foto's komen uit de collectie van het Meertensinstituut te Amsterdam. In deze kleine expositie, samengesteld door drs. Paulina de Nijs, krijgt u een goed beeld van de traditie van de relikwieënverering, de verschillende soorten reliekhouders en de handel in deze felbegeerde objecten.

Service

Print deze pagina Stuur een e-mail Terug naar archief