Exposities

» Lopende exposities » Agenda » Archief Terug naar archief

Domus Novae Lucis
(klik op de afbeelding om te vergroten)

Linker raam drieluik erker
(klik op de afbeelding om te vergroten)

datum 19 mei t/m 30 september 2018

In 2018 bestaat de Groninger kunstenaarsvereniging 'De Ploeg', honderd jaar. Dit jubileum is aanleiding voor diverse Ploegtentoonstellingen in de provincie en ook een geschikte aanleiding om de prachtige glas-in-loodramen van Dijkstra in het Museum Klooster Ter Apel in het zonlicht te zetten. De expositie gaat over het bijzondere glas-in-loodoeuvre van Dijkstra en is een samenwerkingsverband met de Stichting Johan Dijkstra.

Johan Dijkstra als glazenier Johan Dijkstra werd geboren in Groningen in 1896 en volgde zijn opleiding aan de Academie Minerva in Groningen en aan de Rijksacademie in Amsterdam. In 1918 was Dijkstra medeoprichter van kunstenaarskring "de Ploeg". Hij werd in het bijzonder bekend als schilder en graficus. Minder bekend is zijn glas-in-loodoeuvre. Dijkstra werd onder meer bekend door zijn ramen voor de Rijksuniversiteit te Groningen, de Grote Kerk te Dordrecht en voor de Geertekerk te Utrecht. Zijn traditionele ramen hebben meestal een historische of religieuze aard met een duidelijke symboliek.

Museum Klooster Ter Apel Tijdens de middeleeuwen schonken edelen en aanzienlijke particulieren zowel voor als na de Reformatie glas-in-loodramen aan kerken om religieuze redenen als katholieke voldoening en wereldlijke redenen zoals manifestatie van hun rijkdom en macht. Voor vroegere tijden geldt dat in belangrijke mate de schenkers van de ramen bekend staan. Minder bekend zijn de glazeniers. Dit lijkt heden ten dage omgekeerd. Meer en meer kwam er in de loop van de jaren aandacht voor de kunstenaar. In elk geval geldt het in belangrijke mate voor Museum Klooster Ter Apel, waar onder meer enkele ramen uit de hand van Johan Dijkstra te bewonderen zijn.

Domus Novae Lucis

C.L. de Vos tot Nederveen Cappel
Tussen 1931 en 1933 heeft ingenieur C.L. de Vos tot Nederveen Cappel leidinggegeven aan de restauratie van het sterk vervallen voormalige kruisherenklooster in Ter Apel. Tijdens deze jaren bouwde de Vos tot Nederveen Cappel een sterke verbinding op met het gebouw.

Herdenkingsraam
Hij ontwikkelde de wens om begraven te worden in het voormalige klooster. Deze wens bleek echter in 1938 omwille van wettelijke belemmeringen niet mogelijk en daarom kreeg de Vos tot Nederveen Cappel in 1940 een herdenkingsraam, ontworpen door schilder Johan Dijkstra. In een epigram wordt de betekenis nader verklaard:

"Gij Vos, in deez' Kapel aan 't Veen,
ligt Neer, niet naar Uw wens het sterf'lijk lijf,
doch méér; het is Uw geest die leeft in 't steen."

Epigram (klik op de afbeelding om te vergroten)

Drieluik erker

Vervanging ramen Bijvoet
Drie glas-in-loodramen uit 1954 vormen een combinatie in de erker van de refter in de noordelijke buitenwand van het voormalige kruisherenklooster. Er bevonden zich in de erker voorheen ramen van de schilder Han Bijvoet. Op initiatief van de Raad voor de Kunst van de gemeente Groningen werden deze echter verwijderd en vervangen door de ramen van Dijkstra.

Beeldprogramma
Het drieluik heeft een wat ongebruikelijk beeldprogramma. Het linker raam verbeeldt de aanbidding der wijzen. Het middelste raam verbeeldt Jezus, Maria en Martha voor de opwekking van Lazarus. Het rechter raam verbeeldt Johannes de Evangelist op het eiland Patmos ten tijde van het schrijven van Openbaringen.

Bij de tentoonstelling brengen we een boekje uit over het bijzondere glas-in-loodoeuvre van Johan Dijkstra. Geschreven door Mieke van der Wal. Nu verkrijgbaar in de museumwinkel voor € 6,95.

Print deze pagina Stuur een e-mail Terug naar archief

Flonkerende lichten geschilderd in glas

Exposities